Scholen in verandering

In deze rubriek zijn we in de grootste scholengemeenschap van Vlaanderen op bezoek bij de coördinerend directeur Ria Marechal. Ze runt VORM (Vrij Onderwijs Regio Mechelen) dat uit tien scholen bestaat die op een kleine oppervlakte in elkaars buurt liggen. Daarnaast zijn er ook nog scholen uit andere netten waardoor het concurrentiegevoel enorm speelde. Ze gelooft heel sterk in kwaliteiten van mensen en ze wil die mensen met elkaar in contact brengen om over het muurtje te kijken. Ze investeren in lerende netwerken om van elkaar te leren. De ontwikkeling van een visie dreigde een tweespalt in de scholengemeenschap te veroorzaken, maar gelukkig kozen zowel het schoolbestuur als het personeel om één groep te blijven. Ze maakten gebruik van de modernisering van het secundair onderwijs om samen te kijken hoe het verder moet. Ze willen evolueren naar een nieuwe structuur vanuit het talent van de leerlingen. Omdat het watervalsysteem nog altijd speelde, wilden ze enkel nog de nieuwe terminologie ‘finaliteit’ gebruiken. Ze dienden een plan voor de modernisering van het studieaanbod bij AGODI in en investeerden in de samenwerking tussen de verschillende scholen. Daardoor vonden ze een model waarbij alle scholen het gevoel hadden daarbij te winnen. Ze bieden bijna alle mogelijke richtingen aan, waardoor je de leerlingen heel goed kunt oriënteren. Nog meer lees je over de VORM-scholen in verandering in dit artikel.

Vragen aan professionals

Staf Pelckmans was jarenlang directeur van het cultuurhuis De Warande in Turnhout. Vanuit zijn functie was hij medeoprichter van een tiental professionele socioculturele organisaties. Daarnaast is hij ook bestuurslid van KOBArT, een grote Kempense scholengroep. Als panellid van NVAO (Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie) borgt hij mee de kwaliteit van een aantal Vlaamse en Nederlandse hogeschool- en universitaire opleidingen in de kunsten en de media. Hij was ook gastdocent in het RITCS en in Cultuurmanagement UA. In mei 2021 ging hij met pensioen als Vlaams parlementslid voor Groen. Over hoe hij als culturo laat in de politiek terecht kwam, vertelt hij honderduit. Een van zijn stokpaardjes is de relatie tussen cultuur en onderwijs. Cultuur is voor hem een breed en hybride begrip en begint heel vroeg bij kinderen. Als je als cultuursector wilt groeien heb je de scholen nodig. Verder lezen we hoe hij denkt over de nieuwe eindtermen, de modernisering en de verzakelijking van het onderwijs, het lerarentekort en de rol van de schoolleider.

Impulsen

Leerlingen en leraren zijn in de lockdowns noodgedwongen met het digitaal leren, inclusief beeldbelopleidingen, aan de slag moeten gaan. Louis Cauffman en Mathieu Weggeman onderzoeken de effecti-viteit van digitaal onderwijs en vergelijken twee soorten onderwijs. De verwijzing naar hun volledig onderzoek en hun conclusies vind je bij de impuls die zij geven.

Vanuit de redactie las Roger Standaert in ‘Voor u gelezen’ Pedagogische Studiën: honderd jaar. Hij overloopt de vier periodes die het tijdschrift voor onderwijswetenschap doormaakte. Dit van oorsprong Nederlands tijdschrift werd ook graag bij ons gelezen en vanaf 1970 traden ook Vlaamse academici tot de redactie toe. Wat dit overzicht uitermate interessant maakt, is de geschiedenis van het onderwijs, maar vooral de evoluties in de opvattingen daarover.

Verder nog twee leestips van Jan Bonne: Taal en de wereld in een redactie van Wim Coudenys over de cruciale rol van taal in vele domeinen en zijn impact en Team school. Leergemeenschappen creëren in het onderwijs van Wouter Schelfhout e.a. over leergemeenschappen om de samenwerking in en over scholen heen vorm te geven.

Beleidswatcher

De implementatie van het M-decreet gebeurde met horten en stoten en concrete problemen die opdoken werden onvoldoende ingeschat. Er moest constant worden bijgestuurd door niet-verwachte neveneffecten. Op de werkvloer en uit onderzoek bleek dat de leraar dit decreet maar beperkt ondersteunde. De Vlaamse regering zocht een andere naam voor en deed aanpassingen aan het M-decreet. De beleids-wachter zag dat het goed was en steunt het leersteundecreet omdat hij uit lezing van de conceptnota ziet dat er zorgvuldig is nagedacht en alle knelpunten in kaart werden gebracht. Het geeft hem een goed gevoel bij zoveel doordacht onderwijsbeleid. Nu maar hopen dat alle betrokkenen het nieuwe concept onbeperkt steunen.