Hieronder de korte inhoud van de artikels die eind december 2018 in Impuls 49 nummer 2 verschijnen
Van slagboom via dialoog tot hefboom. Onderwijskwaliteit en de veranderende rol van de inspectie, Lieven Viaene en Chris Van Woensel
Het zal u niet ontgaan zijn dat de onderwijsinspectie ondertussen vertrekt vanuit het Referentiekader voor Onderwijskwaliteit (OK) en daarvoor haar eigen Toepassingskader voor Onderwijskwaliteit (TOK) gebruikt om de onderwijskwaliteit van de scholen te peilen. De inspecteur-generaal schetst in Van slagboom via dialoog tot hefboom de veranderende rol van de onderwijsinspectie. Hij gaat vooral op de voorgeschiedenis van het OK-kader in en de impact ervan op het nieuwe kwaliteitstoezicht. De titel geeft heel goed weer hoe de onderwijsinspectie evolueerde van een controlerende instantie naar een dialogerende stimulator en facilitator van kwaliteitsontwikkeling.
Het gebruik van prestatiedata in lerarenteams. Een opstap naar professionele ontwikkeling? Roos Van Gasse
Datagebruik, databeheer, data-analyse moeten een objectief kader creëren om beter onderbouwde beslissingen te nemen (zie ook volgend artikel) en instructie te verbeteren. Maar om data passend te gebruiken, moeten we ze kunnen interpreteren en analyseren. Juist omdat databeheer een complex proces is, moeten leraren prestatiedata van leerlingen niet individueel maar in interactie gebruiken. In Het gebruik van prestatiedata in lerarenteams. Een opstap naar professionele ontwikkeling? roept Roos Van Gasse op om meer samen te werken en om meer informatie met elkaar te delen om gezamenlijke doelen te realiseren en gedeelde verantwoordelijkheden van resultaten van leerlingen op te nemen. Op die manier is de kans groter dat leraren professioneel sterker worden.
Oriënteringsadvies secundair onderwijs: hoe rationeel of intuïtief is dat? Kristin Van Lommel
Ons onderwijs werkt als een sorteringssysteem waarin leerlingen op overgangsmomenten naar een volgend vakje gestuurd worden. Maar wat weten we over de manier waarop die beslissingen worden genomen? Welke bewijskracht wordt er in de weegschaal gelegd? Krijgt elke leerling dezelfde soort weegschaal? Hebben we eigenlijk wel inzicht in het besluitvormingsproces dat leraren tijdens een schooljaar doorlopen? Is die eindbeslissing het resultaat van analyses van toetsen, taken, observaties of is het eerder een algemene intuïtieve inschatting van capaciteiten, motivatie of interesses? In Oriënteringsadvies secundair onderwijs: hoe rationeel of intuïtief is dat? komt Kristin Van Lommel – op basis van haar onderzoek – kritisch uit te hoek omtrent oriënteringsadviezen die vaak te intuïtief te zijn, op basis van aannames, onvoldoende onderbouwd met gegevensverzameling en –analyses en die uiteindelijk de werkelijke competenties van leerlingen geen eer aandoen. Haar aanbevelingen zijn concreet en relevant.
Naar een pedagogie van vervoering, Luc De Man en Wouter Smets
Er is momenteel heel veel te doen omtrent de modernisering van het secundair onderwijs en hoe een en ander beter georganiseerd kan worden. De structuur van het Vlaams onderwijs vernieuwt vanaf september 2019. Onderwijs wordt voortdurend uitgedaagd om zichzelf heruit te vinden en daar zijn heel veel heftige discussies over. Maar wat opvalt in die discussies, debatten en media-aandacht is dat de rol van de leraar onderbelicht blijft. Er blijkt te weinig aandacht voor de persoon van de leraar die de vernieuwing moet realiseren. En de leraar mort. In Naar een pedagogie van vervoering gebruiken de auteurs het beeld van pedagogie van vervoering om na te denken over welke rol leraars hierin kunnen spelen. Leerlingen in vervoering brengen, uit hun comfortzone halen, begeleiden en begeesteren, daar staat de hedendaagse leraar meer dan ooit voor.
‘Voor u gelezen’
Redactielid Chris Van Woensel las Onderwijsbeleid in Vlaanderen van Martin Valcke en Roger Standaert en vindt dat de auteurs de ambitieuze doelen van hun boek waarmaken. Ze gaan ook de controverse niet uit de weg. Ze interpreteren feitelijke gegevens op basis van hun persoonlijk referentiekader. Dat roept vaak discussie op, maar gelukkig is het onderscheid tussen feiten en meningen duidelijk.
Leestips
Om af te ronden volgen drie leestips vanuit de redactie door Jan Bonne: Gelijke kansen in de scholen. Diversiteit in vijf thema’s van David Mitchell, Wat doen goede leraars anders? van Frans Ottenhof en Gerard Rozing en Omgaan met controverse en polarisatie in de klas van Maarten Alstein
De redactie
IMPULS, 49e JG., NR. 2, oktober – december 2018
Driemaandelijks tijdschrift
49e jaargang
- 2 – oktober – december 2018
Lees Impuls. Leiderschap in onderwijs
Je team kunnen begeesteren en engageren, daar draait het vandaag om. Als schoolleider ben je niet alleen leidinggevende. Je bent ook people manager, veranderingsmanager en communicator. Vernieuwing, innovatietrajecten, veranderingsprocessen? Steeds bijleren is de boodschap.
Wil jij je onderwijsvisie verdiepen en in een ruimer kader plaatsen? Je kennis up-to-date houden? Dat kan met Impuls. Leiderschap in onderwijs.